Hà Giang không có nhiều đền chùa như các tỉnh khác, nhưng trong những năm gần đây tỉnh Hà Giang nói chung và thành phố Hà Giang nói riêng đã khôi phục và tái hiện các Lễ hội, đặc biệt là các lễ hội truyền thống. Đối với thành phố Hà Giang, nhiều năm trước đây lễ hội Đền chỉ được tổ chức trong khuôn khổ nhà Đền, với quy mô nhỏ. Nhưng từ năm 2012, Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Giang đã trực tiếp đứng ra tổ chức lễ hội Đền với quy mộ rộng, trang trọng về phần lễ, phong phú về phần hội, làm nổi bật nét văn hoá tâm linh truyền thống của đồng bào các dân tộc thành phố Hà Giang. Đến với Lễ hội Đền, Chùa thành phố Hà Giang 2016, du khách không chỉ được vui chơi, thưởng thức các tiết mục văn nghệ quần chúng đặc sắc và đắm chìm trong các làn điệu dân ca, những câu hát của các nghệ nhân mang đậm nét truyền thống, bản sắc văn hóa các dân tộc thành phố Hà Giang mà còn được tham gia rước kiệu, lễ tế dân gian và thực hiện các nghi lễ cầu cúng để ước mong cho cuộc sống tốt đẹp hơn, may mắn hơn, cho một năm mới ấm no, an lành và hạnh phúc.
Những tia nắng xuân chưa đủ xua tan màn sương bao phủ những con đường của thành phố nơi cực bắc của tổ quốc, cái lạnh của vùng núi đá vẫn không ngăn nổi những dòng người đang nô nức, tưng bừng, háo hức đón chào lễ hội lớn nhất trong năm của quê hương mình “ Lễ hội Đền, Chùa thành phố Hà Giang 2016”. Lễ hội năm nay được tổ chức trong 2 ngày 18 và 19 tháng 3, với 2 phần chính là phần lễ và phần hội. Nhấn mạnh ý nghĩa của Lễ hội năm nay đồng chí Nguyễn Sơn Hải, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Giang, Trưởng Ban tổ chức Lễ hội khẳng định thông qua Lễ hội để tôn vinh, quảng bá những hình ảnh, những nét văn hóa độc đáo của thành phố Hà Giang với bạn bè du khách thập phương.
Sau hồi trống khai hội của Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Trần Mạnh Lợi là màn rước kiệu về dâng hương tại hai đền là Đền Mẫu và Đền Thác Con. Với lòng thành kính, khi kiệu Thánh rước qua phố tất cả mọi người chắp tay hướng về Đức Thánh, Đức Phật cầu mong mọi sự an lành đến với bản thân, gia đình và quê hương, đất nước. Lễ hội đền là một hoạt động văn hóa mang đậm màu sắc tín ngưỡng, cùng với việc thờ cúng tổ tiên, thì tín ngưỡng thờ Thánh thần còn đem lại cho người dân ý thức hướng về cội nguồn, về quê cha đất tổ bằng những biểu hiện sinh hoạt văn hoá truyền thống. Đồng thời, tục thờ Thánh thần còn là cầu nối giữa quá khứ với hiện tại để các thế hệ hôm nay tưởng nhớ, biết ơn những vị anh hùng của dân tộc, các bậc thánh nhân đã có công lao với đất nước. Qua đây bồi đắp thêm cho con người lòng nhân ái, biết yêu thương nhau, trọng hiếu nghĩa và hoàn thiện nhân cách cá nhân, hướng con người đến Chân – Thiện – Mỹ. Theo ghi chép, Đền Mẫu đã tồn tại hơn 125 năm trên đất Hà Giang. Đền thờ vị Đức Thánh Mẫu Thượng Ngàn Công Chúa Liễu Hạnh và Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại Vương. Đền thác con được hình thành cách đây khoảng trên 300 năm. Đền thờ Chầu Bà Đệ Nhị, tức “Thượng Ngàn thánh Mẫu Lê Mại đại Vương, hiệu Bạch Anh công chúa” ngoài ra đền còn thờ Tứ phủ và Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn. Đến từ Hà Nội bà Dương Thanh Hằng vui mừng cho biết “Lễ hội năm nay rất đông vui, náo nhiệt, tưng bừng. Lễ hội Đền, Chùa của thành phố Hà Giang đã để lại ấn tượng đẹp trong lòng của những du khách và bà mong muốn thành phố Hà Giang hằng năm sẽ luôn tổ chức Lễ hội để du khách thập phương được du xuân, trẩy hội.”
Ngoài phần lễ có lẽ điểm nổi bật trong Lễ hội năm nay là phần hội với các trò chơi dân gian thể hiện rõ bản sắc văn hoá truyền thống từ ngàn đời của cộng đồng các dân tộc đang sinh sống nơi địa đầu cực bắc của tổ quốc. Phong phú về nội dung, đa dạng về hình thức các hoạt động của phần hội năm nay được Ban tổ chức chuẩn bị công phu để du khách được trải nghiệm, hòa mình trong các trò chơi truyền thống như: cờ tướng, kéo co, đẩy gậy; các trò chơi dân gian như: bịt mắt đánh trống, cướp cờ, chọi gà, chọi chim, thi nấu cơm, đi cà kheo...vv. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ cũng được du khách quan tâm chú ý với những màn biểu diễn đặc sắc của các diễn viên quần chúng. Sự độc đáo, giàu bản sắc qua các tiết mục của các nghệ nhân đã để lại những ấn tượng khó phai trong lòng du khách khi đến với Lễ hội năm nay.
Đến với lễ hội năm nay du khách không chỉ được đắm chìm trong không gian văn hóa tâm linh, các hoạt động văn hóa, được hòa mình vào trong các trò chơi mà còn được thưởng thức những món ăn, những sản phẩm đặc trưng riêng có của vùng đất Hà Giang.
Lễ hội Đền, Chùa thành phố Hà Giang năm 2016, đã để lại trong lòng du khách ấn tượng tốt đẹp. Qua Lễ hội một lần nữa khẳng định giá trị nhân văn sâu sắc nhắc nhở mọi người về đạo lý “Uống nước, nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây, đền ơn đáp nghĩa với người có công đức với cộng đồng, dân tộc”. Đồng thời, Lễ hội là hoạt động của con người trong đời sống tâm linh, là văn hóa tinh thần của cộng đồng và là hình thức để duy trì bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc. Chính vì vậy, Lễ hội Đền, Chùa thành phố Hà Giang đã đi vào đời sống văn hóa tâm linh, một món ăn tinh thần không thể thiếu trong dịp đầu năm của cộng đồng các dân tộc thành phố Hà Giang./.