Váng đậu, là một món ăn khá quen thuộc thường được sử dụng ăn kèm trong các món lẩu, món xào hay món chay. Trước đây, khi cần đến sản phẩm này, các tiểu thương hoặc các nhà hàng ở thành phố Hà Giang thường phải nhập từ địa phương khác về. Tuy nhiên, hiện nay, tại xã Phương Độ, thành phố Hà Giang đã có một cơ sở sản xuất váng đậu, với nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên, đảm bảo sức khỏe và giá thành cũng rất cạnh tranh với các nguồn váng đậu ở địa phương khác. Mở ra cơ hội phát triển kinh tế từ nghề làm váng đậu ngay trên mảnh đất Hà Giang.
Tới thăm cơ sở sản xuất váng đậu của anh Lê Đình Hải – sinh năm 1991 tại tổ 9 xã Phương Độ - thành phố Hà Giang. Chúng tôi không khỏi bất ngờ bởi quy mô nhà xưởng và hệ thống máy móc được anh mạnh dạn đầu tư rất chuyên nghiệp, với tổng trị giá gần 10 tỷ đồng. Anh Hải sinh ra và lớn lên ở Thanh Hóa, năm 2008 anh bắt đầu lên Hà Giang lập nghiệp từ nghề buôn váng đậu của Trung Quốc, giao cho các nhà hàng và tiểu thương ở khắp các tỉnh thành. Quá trình buôn bán, anh nhận thấy thị trường tiềm năng của sản phẩm này, với mong muốn có thể sản xuất được sảnn phẩm váng đậu ngay tại mảnh đất Hà Giang, giúp tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương, nên anh đã mạnh dạn vay vốn, tự học hỏi quy trình sản xuất, và bắt đầu xây dựng nhà xưởng từ năm 2018, cho ra những sản phẩm váng đậu đầu tiên trên mảnh đất Hà Giang với tên gọi HaGi. Anh Lê Đình Hải – Chủ cơ sở sản xuất váng đậu HaGi chia sẻ, tên gọi HaGi được anh đặt theo tên viết tắt của từ Hà Giang, logo thương hiệu HaGi cũng lấy từ hình ảnh cột cờ Lũng Cú, và đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu của Cục sở hữu trí tuệ. Anh mong muốn tạo ra một sản phẩm có nguồn gốc và thương hiệu riêng của tỉnh Hà Giang.
Các sản phẩm từ váng đậu sau khi đã thành phẩm
Anh Hải cho biết: Quy trình sản xuất váng đậu không quá phức tạp, nhưng đòi hỏi phải có nguyên liệu đậu tương đảm bảo chất lượng, nguồn nước sạch sẽ thì mới cho ra sản phẩm váng đậu màu đẹp và thơm ngon. Đậu tương sau khi ngâm với nước 8 tiếng sẽ cho vào máy xay nhỏ, lọc qua 3 bước để được thành phẩm sữa đậu sánh mịn. Sữa đậu tiếp tục được cho vào nấu sôi và đổ ra khuôn làm nguội đến nhiệt độ thích hợp. Lúc này lớp váng mỏng sẽ xuất hiện trên bề mặt khuôn sữa, gọi là váng đậu tươi, người công nhân nhanh tay vớt lấy lớp váng mỏng này, cho lên sào để ráo. Lớp váng này có rất nhiều chất đạm và chất béo nên tốt cho sức khỏe. Từ váng đậu tươi, xưởng sẽ chế biến thành các sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng của khách hàng như: váng đậu lá, váng cọng, váng đậu nơ, mì váng đậu, áo đậu...Sản phẩm được đóng gói, hút chân không với thời gian sử dụng 6 tháng. Nhờ quy trình sản xuất khép kín, không có chất phụ gia, không chất bảo quản, nên đến nay, sau 6 năm từ ngày mở xưởng sản xuất, trải qua rất nhiều khó khăn, biến cố, nhưng xưởng sản xuất váng đậu của anh Hải vẫn đứng vững, đơn hàng liên tục tăng do chất lượng sản phẩm đảm bảo. Sản phẩm váng đậu HaGi hiện đã có mặt tại 63 tỉnh thành trong cả nước. Trung bình mỗi tháng cơ sở của anh xuất đi 40 tấn váng đậu. Với giá thành sản phẩm là 50 nghìn/1kg. Sau khi trừ các chi phí, đem lại thu nhập cho gia đình anh khoảng 400 triệu đồng/1 tháng. Đồng thời, cơ sở sản xuất váng đậu HaGi còn mang đến công việc thường xuyên cho gần 30 lao động địa phương, với mức lương trung bình mỗi người 6 triệu đồng/1 tháng. Chị Vương Thúy Điệp – trú tại thị trấn Vinh Quang, huyện Hoàng Su Phì, đã làm công nhân tại xưởng sản xuất váng đậu HaGi được 4 năm, chị cho biết: Công việc ở đây chia theo ca kíp, không quá vất vả, thu nhập và các chế độ đãi ngộ rất đảm bảo, nên chị rất muốn sẽ được làm lâu dài tại đây.
Sản phẩm váng đậu tươi được phơi lên sào
Hiện nay, cơ sở sản xuất váng đậu HaGi đang ấp ủ dự định tạo nguồn nguyên liệu đậu tương ngay tại xã Phương Độ và bao tiêu sản phẩm đầu ra cho người dân. Góp phần giúp người dân địa phương có thêm nguồn thu nhập ổn định. Bước đầu, cơ sở sản xuất váng đậu HaGi đã hỗ trợ hạt giống đậu tương và phân bón để bà con xã Phương Độ trồng thử nghiệm trên diện tích 1 ha. Nếu chất lượng hạt đậu tương đảm bảo sẽ tiếp tục nhân rộng trong thời gian tới. Anh Nguyễn Văn Quán – Phó chủ tịch UBND xã Phương Độ, Thành phố Hà Giang cho biết, cấp ủy, chính quyền địa phương luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để hỗ trợ các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn, đặc biệt là đối với các cơ sở sử dụng, chế biến sản phẩm nông sản địa phương, góp phần tạo ra những sản phẩm đặc trưng và tạo công ăn việc làm, phát triển kinh tế cho người dân.
Khu vực nấu và vớt váng đậu
Cơ sở sản xuất váng đậu HaGi hiện là cơ sở sản xuất váng đậu đầu tiên và duy nhất tại thành phố Hà Giang. Hi vọng rằng, trong thời gian tới, cơ sở sản xuất sẽ tiếp tục mở rộng quy mô hơn nữa, để sản phẩm váng đậu có xuất xứ tại thành phố Hà Giang sẽ được nhiều người tiêu dùng biết đến, góp phần phát triển kinh tế trên địa bàn, mang lại nhiều giá trị lợi ích cho địa phương./.